Kitapta 158 ve 160da milliyet söz konusu olur. Bu sayfada bizim klasik bildiğimiz Türk boylarının isimlerinin biraz daha derine inince boyların alt kabilelerinin olduğunu öğrendim. Biliyorum bu konuda hiç araştırmam olmadığı için geç öğrendim.
Kitapta sayfa 158de Nayman kabilesinin lideri Kamberbiy ile Muhammed Salih arasında şöyle bir muhabbet döner. Kamberbiy Muhammed Salih’in Semerkanttan çeçesinin geldiğini söyler. Bunun üzerinden Muhammed Salih Kamberbiy’e milliyetçilikten dem vurur. Muhammed Salih bahsi geçen çeçe Zöhre Hanımın Özbeklerin Nayman kabilesinden geldiğini asıl kendisinin çeçe diye sahiplenmesini iğneler. Daha bundan sonra yavaş yavaş kıyamet kopar. Kamberbiy’in bahçesinde bulunan Mangıt, Dorman ve Koşçı kabilelerinin beyleri ateşe benzinle gider gibi kahkahayı koparır. Bunun üzerine Kamberbiy Muhammed Salih’e atarlanarak kendisinin Barlas Türklerinden mi olduğunu sorar. İnternette buraya kadar merak edip araştırdığım kelimeler şunlar: “Barlas Türkleri, Nayman kabilesi, Mangıt, Dorman ve Koşçı kabilesi, Nâverâünnehir, Özbek Han, Harezm…”
Barlas Türkleri: Babür Şah ve Emir Timur’un soyu Barlaslara dayanıyor. turkyurdu.com.tr’ye göre Emir Timur kendisini Barlaslara bağlayarak Cengiz soyundan geldiğini gösteriyor. Barlaslar Moğol boyundan gelmelerine rağmen Türklerle kaynaşıp Çağataycayı çözerek hem Türkleşiyorlar hemde Müslüman oluyorlar. Moğolistan’da yaşayan Moğollar Lamaist, Şaman ve Budist olmalarına rağmen Doğu Türkistanda ki Moğollar İslamiyet’e geçiyorlar.
Nayman kabilesi: Wikipediaya göre Moğol imparatorluğu kurulmadan evvel Moğolistan’da yaşamış göçebe, kökenleri tam bilinmeyen ama Türk dillerini konuştukları için Türk milletlerinden oldukları tahmin edilen milletler.
Mangıt Kabilesi: İslam Ansiklopedisinin sitesine göre Ortaçağ dünya tarihinde İslam dünyasına tahribatıyla bilinen kabileymiş.
Meselede bahsi geçen Özbek Han Altın-orda Devletinin 9.uncu hanıymış. Tabiki de bu karakterler hayali ürün ama kitabın anlatımı mükemmel olunca Muhammed Salih Kamberbiy ile dilleşmek niyetine kendisininde Özbek Türklerinden geldiğini söyler. Kamberbiy atarlanıp “Özbek başka, Türk başka” der. Dilleşme böyle alıp başını gidiyor. Sayfa 159’da “Özbek” isminin aslen Özbek Handan değilde Cengiz Handan önce yaşamış Harezmşah oğullarından birine “Özbek” adını vermiş. Sohbetin sonunda Muhammed Salih güzel bir final yapıyor:
“Özbek adını bizim halkımız Özbek Handan değil aksine bu eski ismini Özbek Han bizim Türk halklarından almıştır” diyor.
Pirim Kadirov’un Son Timurlu kitabı sayfa: 158