ÇOCUK YAŞAMINDA BABANIN YERİ VE ÖNEMİ
Erken çocukluk yılları anne babaya büyük sorumluluk düşer özellikle bebeklik dönemi annenin sorumluluğu biraz daha fazladır. Anne baba çocuğun yeni bir şeyler öğrenmesini sağlayan bilişsel, psiko motor, dil, sosyal ve duygusal gelişim desteklemek açısından çocuğun ilk eğitimcilerdir. Babanın önemi çocuğun doğumundan itibaren başlar ancak bizim toplumumuz da babalar biraz daha geri planda kalmayı tercih etmektedir ve bu nedenle babanın çocuğun sorumluluğunu alması ikinci yaş ve ya ikinci yaşın sonunu bulmaktadır. Aile çocuğun hayatında yetiştirme biçimleri ve tutumları ile çocuğun kişiliğinin oluşumunu büyük ölçüde etkilerken, toplumsal değerleri çocuğa aktararak sosyalleşmesine yardımcı olur.
Anne ve babaların çocuğun eğitiminde üstlendiği roller de farklılıklar vardır. Baba disiplini sağlayan, geleceği planlayan, ailenin dış dünya ile etkileşimini sağlayan konumdadır. Babanın çocuk yaşamında önemini daha geniş ele alacak olursak; toplumun babaya yüklediği iki temel rol vardır. Bu roller günümüzde önemini yitirmiş olsalar da; etkili baba olmak için baba bu rolleri yerine getirmelidir. Babaların çocuğun maddi ihtiyaçlarını karşılaması için finansal desteği sağlaması ve bu desteğin yanı sıra sevgi, rehberlik ve problemleri çözüm noktasında çocuğun birinci düzeyde yanında olmaları önemlidir. Babanın tüm bunları sağlaması çocuğunun tehlikelerden korunması için de önemlidir.
Baba olabilmek aynı zamanda çocuğa yakın olmak ve ona gereken zamanı ayırabilmektir. Toplumumuz da babalar sadece çocuk yetiştirmeye uzaktan bakmayı tercih etmektedir. Finansal desteği sağlamak, iyi bir okula vermek demek çocuğun sağlıklı gelişimi için yeterli değildir. Çocuğun kız ya da erkek olsun babası ile geçireceği etkin ve kaliteli zamandan kendisine model olarak alabileceği gereksinimleri söz konusudur. Çocuğu ile etkin zaman geçiren babaların çocukları kendine daha güvenen çocuklar olarak yetişir. Babalar aynı zamanda annelerin de iş yaşantısına girmesi ile beraber annenin de yükünü hafifletmek adına çocuğuna ödevlerinde yardım etmeli, yemeğini hazırlamalı yani birinci dereceden bakım veren rolleri de benimsemelidir. Bu hem çocuğu ile iletişimi arttırır hem de annenin iş yükünü bu anlamda azaltır. (Uluğ,2011)
Okul öncesi dönemde çocuklar babayı model alarak onun davrandığı gibi davranmaya başlarlar bu onların cinsel kimlik gelişimlerine de katkı sağlar. Bu nedenle babanın çocuğun yaşantısında disiplin sağlayıcı bir rolü de vardır. Bu disiplin sadece kızan, bağıran ya da otorite koyan bir rol olmamalıdır. Çocuğu doğru yaptığı davranışlardan dolayı takdir eden, yanlış yaptığı davranışlarının doğrularını gösteren bir rol olmalıdır. Çocuğun disiplin kazanmasında babaya ve anneye beraber görev düşmektedir. Ancak toplumumuz da anne baba çocuk üçgeninde babaların disiplin koyucu rolü biraz daha fazladır.
Çocuğun gelişiminde babanın bir diğer önemli rolü de özellikle erkek çocuğun cinsiyetine uygun davranışı kazanması açısından önemlidir. Okul öncesi dönemde çocuk anne babasını model alır. Kız anneyi, erkek babayı taklit eder ve özdeşimle cinsel rollerini kazanır. Yalnız erkeklerin değil kız çocukların da özdeşim de bulunacak bir baba figürüne gereksinimleri vardır.
Yapılan araştırma sonucuna göre babası otoriter ve az ilgilenen çocuklar da utangaçlık, çekinme gibi kişilik özelliklerine daha sık rastlanır. Babası ilgilenen ve sevgi gösteren çocukların arkadaşlarıyla ilişkileri daha iyidir.(Aktaş, 1993)
Aile de baba figürü otoritedir. Babanın olmadığı ya da var olduğu halde çocuğu ile az ilgilenen aileler de çocuklar da bazı olumsuz davranışlar görülebilir:
Evde belirli bir otorite boşluğu olabilir bu durumda çocuk kural tanımayan, söz dinlemeyen davranışlar sergileyebileceği gibi tamamen içe kapanık ve güvensiz bir çocuk haline de gelebilir. Bu nedenle babanın çocuğun yaşamında kişilik gelişiminde, güvenli ilişkiler kurmasında, sosyal gelişiminde, rol model olarak alabileceği babasının olması önemlidir. Babanın olmadığı durumlar da baba rolünü aile de bir erkek üstlenebilir.
Kaleminize sağlık Müge Hanım, teşekkür ederiz.